Czy wiesz, że ptaki potrafią zaplanować swoje śniadanie z wyprzedzeniem?

Niektórzy uważają, że tylko ludzie planują przyszłość. Zachowania zwierząt, korzystne dla nich w przyszłości, na przykład ukrywanie orzechów jesienią przez wiewiórki, postrzegają jako wrodzone (instynktowne). Jednak eksperymenty pokazują, że zwierzęta potrafią planować w sytuacjach, których nigdy nie doświadczyłyby na wolności.

Przykładowo modrowronki kalifornijskie (ptaki z Ameryki Północnej spokrewnione z naszymi wronami i krukami) potrafią zaplanować swoje śniadanie z wyprzedzeniem.

Poniższy eksperyment może się wydawać dość skomplikowany, ale właśnie o to chodzi, żeby zwierzęta nie działały instynktownie, ale ruszyły głową. Ciebie też zapraszam do wczucia się w sytuację modrowronki i wyobrażenia sobie, że bierzesz udział w tym doświadczeniu.

Ptaki te były trzymane w pomieszczeniu, które mogło być przedzielone na trzy osobne części (patrz ilustracja poniżej). Środkowa część była dostępna cały czas. Codziennie rano, na zmianę, jedno z pomieszczeń zewnętrznych (kuchni) było otwierane. W kuchni 1 zawsze czekało na modrowronkę śniadanie, za to w kuchni 2 nie było nic do jedzenia. Co drugi dzień rano ptaki były więc głodne. Dopiero późnym rankiem druga kuchnia była otwierana i jedzenie było ogólnodostępne aż do wieczora.

Modrowronki są znane z tego, że chowają jedzenie na później. Jednak przez większość czasu trwania eksperymentu ptaki dostawały jedynie zmielone orzechy, których nie miały jak schować.

Szóstego dnia wieczorem, gdy ptaki przyzwyczaiły się do tej sytuacji, modrowronki dostały całe orzechy, które mogły schować w obu kuchniach (w przechowalniach – tackach na lód wypełnionych wiórami kukurydzianymi,).

Jeśli byłbyś modrowronką, to gdzie schowałbyś jedzenie?

Modrowronki schowały jedzenia głównie tam, gdzie pewnie większość ludzi by to zrobiła – w kuchni, w której rano nie było śniadania (kuchnia 2).

Ale może ptaki schowały jedzenie tylko dlatego, że uwielbiają to robić i zrobiły to w miejscu, gdzie były głodne (robią tak też inne zwierzęta) i było to jedynie instynktowne zachowanie?

By to sprawdzić naukowcy przeprowadzili drugi eksperyment. Ogólne zasady były takie same, ale tym razem obydwie kuchnie miały rano jedzenie, z tym że w jednej były zawsze mielone orzechy, a w drugiej mielona psia sucha karma (może wydaje się to dziwne, ale modrowronki ją lubią). Szóstego dnia wieczorem ptaki dostały całe orzechy i całe psie chrupki.

I co zrobiły? Schowały więcej orzechów w kuchni, gdzie rano dostawały suchą karmę, a suchą karmę schowały w „orzechowej” kuchni. W ten sposób następnego dnia miały na śniadanie wybór, niezależnie od tego, która kuchnia była otwarta.

Zatem nie tylko ludzie lubią urozmaicone śniadania i potrafią je sobie zaplanować!

Zdjęcie modrowronki: Msulis at English Wikipedia. – Transferred from en.wikipedia to Commons by Common Good using CommonsHelper., CC BY-SA 2.5, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6658580

***

English version of this post can be found here.