Czy wiesz, że niektóre owady opiekują się swoim potomstwem?

U większości owadów troska o następne pokolenie ogranicza się do znalezienia dogodnego miejsca do złożenia jaj. Potem rodziców nie obchodzi, co dzieje się z ich potomstwem.

Ale są też owady, które poświęcają wiele czasu i energii na opiekę nad jajami i młodymi. Poniżej kilka przykładów, które mogą cię zaskoczyć.

Skorki

Samica skorka w gnieździe z jajami i młodymi

Samice tych powszechnie występujących owadów (niekiedy nazywanych szczypawkami) budują gniazda w ziemi, w których składają jaja. Potem opiekują się jajami i czyszczą je z grzybów. Matka opiekuje się również swoimi młodymi, gdy te się wyklują. Młode skorki mogą żywić się pokarmem częściowo strawionym i wyplutym przez matkę.

Karaczany

Karaczan z osłonką jajową

Wiele gatunków karaczanów (w tym karaluchy) opiekuje się również swoimi jajami i w niektórych wypadkach także młodymi. Samice noszą jaja na końcu odwłoka w specjalnej osłonce – kapsułce jajowej, czyli ootece. U niektórych gatunków samice również chronią, a nawet karmią swoje potomstwo. U niektórych karaczanów jaja rozwijają się wewnątrz ciała samicy aż do wyklucia.

Muchy tse-tse

Mucha tse-tse w ciąży

Muchy tse-tse (dobrze znane z roznoszenia chorób takich jak śpiączka afrykańska) posuwają się jeszcze dalej. Nie składają one jaj, ale ich młode rozwijają się wewnątrz macicy, początkowo w formie jaja, a następnie larwy. W organizmie samicy rozwija się jednorazowo jeden potomek, który jest karmiony mleczną substancją produkowaną przez wyspecjalizowany gruczoł.  W ciele matki jest on bezpieczny i po urodzeniu jest gotowy do przejścia w kolejne stadium rozwojowe – poczwarkę.

Chrząszcze gnojarzowate

Chrząszcz toczący kulę gnojową

Czy widziałeś kiedyś chrząszcza toczącego kulkę gnoju? Mógł to być żuk gnojowy lub inny chrząszcz z rodziny gnojarzowatych przygotowujący pożywienie dla swoich młodych.

Najpierw rodzice kopią tunele i komory lęgowe pod lub w pobliżu odchodów większego zwierzęcia. Następnie przynoszą tam pożywienie dla młodych, czyli właśnie odchody. U różnych gatunków samice, samce lub oboje tworzą kulę gnojową, w której samica robi dziurkę i składa w niej jedno jajo. Następnie zatyka otwór gnojem. Po złożeniu wszystkich jaj samica pilnuje kul i od czasu do czasu je wylizuje, najprawdopodobniej by zapobiec rozwojowi grzybów. U wielu gatunków zarówno samce jak i samice mają rogi lub inną broń, której mogą używać do obrony swoich kul.

Niektóre spokrewnione z gnojarzowatymi chrząszcze dostarczają swoim młodym innego rodzaju pokarmu: kawałki martwych zwierząt, a nawet zabite w tym celu mrówki lub inne bezkręgowce.

Pluskwiaki wodne

Samiec pluskwiaka wodnego z jajami

Istnieją również owady, u których tylko ojcowie opiekują się potomstwem. Na przykład u niektórych pluskwiaków wodnych samice składają jaja na skrzydłach ojca, a on nosi je aż do momentu wyklucia.


Główne źródło informacji dla tego postu: “How to read an insect ” – książka autorstwa Rossa Pipera


You can find the English version of this post here.


Zdjęcia: Skorek: Tom Oates, 2010, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=11264136; karaczan: Pexels; much tse-tse: Geoffrey M. Attardo – PLoS Neglected Tropical Diseases March 2008 Image page, CC BY 2.5, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=5988579; chrząszcz: Charles J. Sharp – Own work, from Sharp Photography, sharpphotography, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=51414304; pluskwiak: Greg Hume – Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=17771082